Laureaat: RCR Aranda Pigem Vilalta arquitectes

Programma bestaat uit 3 minder of meer publiek toegankelijke onderdelen.

Het samenvoegen van de drie delen onder één dak volgt uit zowel de analyse van de site als het gedetailleerd programma. Door het samenvoegen van de drie delen onder ООn dak ontstaat immers een krachtig architecturaal antwoord met structurerend vermogen in een specifiek landschap.

De 3 onderdelen, het horecadeel - het ceremoniële + administratieve deel - het crematie deel , worden los van elkaar maar onder hetzelfde dak aangebracht.

Enerzijds maakt deze keuze een duidelijk en helder circulatiepatroon voor bezoekers en personeel mogelijk, anderzijds heeft een aansluiting van de onderdelen alleen maar functionele voordelen wat uitbating betreft.

Monumentaliteit en intimiteit

Met één gebaar krijgt het landschap een nieuwe ruggengraat gelegen tussen de twee houtkanten van het centrale deel van de site in oost-west richting. Interieur en exterieur zijn vervlochten aanwezig onder een groot dak dat als een stolp rondom het gebouw is aangebracht. Deze stolp staat op een verzonken plateau temidden van een moerassig en ontoegankelijk kwelgebied. Het monumentale uit zich in het architecturaal expressief volume geplaatst in het landschap met een symbolische uitdrukkingskracht. Het staat als een grote tombe temidden het landschap. We verwijzen naar voorbeelden uit de Egyptische tijd met een kosmische uitstraling. De vorm verwijst niet naar een godsdienst maar heeft een universele expressie die verwijst naar funeraire architectuur. Het programma is tevens van een exceptionele aard, in niet geringe mate door het emotionele karakter van het gebeuren. Daarom werd het thema monumentaliteit versus intimiteit aangegrepen om het gebouw gestalte te geven. Het intieme is aanwezig in het interieur met zijn specifieke lichtinval, materialen en ruimteopbouw.

De spanning tussen monumentaliteit en intimiteit blijft aanwezig bij het doorlopen van het gebouw door gebruik te maken van opgebouwde contrasten van licht en ruimte.

Sokkel en stolp

Het gebouw bevindt zich op een verdiepte sokkel die temidden de moerassige vlakte wordt aangebracht.

De verschillende delen worden samengesnoerd door een lichtdoorlatende luifel die als een stolp over het gebouw op 2 meter boven het terrein wordt

aangebracht.

De sokkel en stolp als ruggengraat en ordenend geheel.

De sokkel en luifel als een circulatie naar de verschillende delen.

De sokkel en luifel als overgangszone.

De sokkel en stolp als een sarcofaag.

Publiek versus niet publiek

Alle minder of meer publiek toegankelijke ruimten zoals ovenruimten met bezoekfaciliteit, aula’s met familiekamers, cafetaria met familiekamers zijn op een gelijkvloers licht verzonken plateau aangebracht.

De niet voor publiek toegankelijke en technische delen werden grotendeels ondergronds aangebracht zodanig dat het bovengronds volume in het landschap beperkt blijft.

Twee afzonderlijke hellingen vertrekken vanaf twee dienstwegen naar twee afzonderlijke ondergrondse delen.

De eerste leidt naar de technische en logistieke delen van de cafetaria en is enkel toegankelijk voor personeel van de cafetaria en leveranciers.

De tweede gaat naar de technische delen van het crematorium en is enkel toegankelijk voor personeel van het crematorium en begrafenisondernemers.

Licht

Het transcendente en efemere karakter van het herdenkingsgebeuren vindt zijn echo in het omgaan met licht en water. Het water is aanwezig in het moerassige kwelgebied dat omheen het gebouw wordt aangebracht. Het gebouw bevindt zich op een plateau dat temidden dit water wordt aangebracht. Hierdoor staat het symbool voor het afscheid en afstand nemen ten opzichte van de materie. Het licht is alom bestudeerd aanwezig in het gebouw en verbindt het monumentale met het intieme.

“I know two different kinds of light from my own experience.
One is a space of light in darkness, into which the dim light emerges,
the other is a light that cuts sharply through the darkness as if
manifesting its existence in strong contrast with the darkness”

Tadao Ando