Wereldwijd stellen evoluties zoals de bevolkingsgroei, migratiestromen, de klimaatverandering, de dalende biodiversiteit, het toenemend grond- en energieverbruik ons voor enorme uitdagingen. Zowel deze problemen zelf als de oplossingen die we bedenken om ze aan te pakken, hebben een grote maatschappelijke, maar ook ruimtelijke impact. Het zoeken naar alternatieven voor fossiele brandstoffen, het opvangen van zeespiegel- en temperatuurstijgingen en van periodieke watertekorten en -overlast, het inzetten op een kringloopeconomie of de transitie naar een duurzamere mobiliteit vergen ingrijpende aanpassingen in ons ruimtegebruik. Dergelijke ruimtelijke opgaven hebben een complex karakter. Niet alleen vereisen ze een benadering op groter schaalniveau en een strategie op lange termijn: het komt er bovendien op aan oplossingen te ontwikkelen die geen verdere toename van het ruimtebeslag met zich meebrengen, én maatschappelijke kosten niet doorschuiven naar andere werelddelen of naar volgende generaties.
LABO RUIMTE wil een voortrekkersrol opnemen in het detecteren van de impact en de potenties van de benoemde trends en evoluties, door het scheppen van een laboratoriumcontext en testomgeving. Via ontwerp en maatschappelijk debat onderzoekt LABO RUIMTE hoe de evolutie naar een duurzamer samenleving ruimtelijk vorm kan krijgen. Vanuit deze rol wil LABO RUIMTE sterk inzetten op de uitvoering van het beleid op het terrein. LABO RUIMTE legt de link van bestaand naar het toekomstige vanuit het samenspel tussen het instrumentarium, beleids- en gebiedsontwikkeling en de samenwerking met partners.
LABO RUIMTE is een open samenwerkingsverband tussen het Team Vlaams Bouwmeester en Departement Omgeving, en wordt naargelang van de thematiek uitgebreid met geëngageerde administraties, experts, relevante organisaties en actoren. In de werking van LABO RUIMTE staan vier uitgangspunten centraal:
