Het Gentse Citadelpark is het grootste stadspark van de Gentse binnenstad.
Het park is een groene long en vervult zowel op wijk- als stadsniveau een belangrijke recreatieve rol. Omwille van de grote historische en botanische waarde is het park beschermd als landschap.

Tegelijk vormt het park ook een belangrijke culturele cluster binnen de stad door de aanwezigheid van musea (Stedelijk Museum voor Actuele Kunst en Museum voor Schone
Kunsten), International Convention Center en het Kuipke (waar jaarlijks de Gentse Zesdaagse - een wielerwedstrijd met internationale uitstraling – plaatsvindt).

Door zijn unieke ligging langs de stadsring, op de route tussen het Sint-Pietersstation en de Gentse binnenstad en centraal tussen een aantal belangrijke culturele en onderwijsinstellingen heeft het park een sleutelfunctie te vervullen binnen in het stedelijk weefsel.

De veelheid aan vaak moeilijk te verenigen functies zorgen er echter voor dat deze kwetsbare parkomgeving al jaren onder druk staat. Het park is dan ook dringend aan een grondige opfrisbeurt toe.

Het is cruciaal dat we bij de transformatie tot een hedendaags en functioneel stadspark niet op een vrijblijvende manier te werk gaan door achtereenvolgens losstaande projecten te realiseren. Er is in de eerste plaats nood aan een duidelijke ontwerpstrategie die vertrekt van een totaalvisie voor het Citadelpark, waarbij naar een evenwicht gezocht wordt tussen de verschillende functies. Een doordachte ontwerpstrategie moet zowel de interne samenhang als de relaties met de omgeving optimaliseren. De beleving van het park moet voor de verschillende gebruikers versterkt worden.

Het stadsbestuur heeft in het recente verleden reeds de krijtlijnen uitgezet van de richting die ze uitwil met het park. Ze kiest voor de uitbouw van de aanwezige functies binnen een internationaal cultuurpark, waarbij de parkfunctie primeert. Het is ook duidelijk dat de Zesdaagse moet kunnen blijven bestaan in het huidige Kuipke.

Het park is momenteel zeer gefragmenteerd door ondermeer bebouwing en verharding. Het potentieel, moet in de eerste plaats opnieuw benut en zichtbaar gemaakt worden. Met ingrepen die het park, transparanter en vrijer maken, moet het Citadelpark opnieuw een 'tuin voor de buurt en een park voor de stad' worden. Het park en de verschillende gebouwen die in het park te gast zijn, betekenen een cultureel en toeristisch uithangbord voor Gent van internationaal niveau en binnen een verder te versterken Kunstenkwartier. De lokale parkfunctie mag niet in verdrukking raken. Groen, erfgoed, cultuur, sport en toerisme gaan er hand in hand.

De voorliggende opgave is nu om dit te vertalen in concrete projecten. Deze moeten kaderen in een heldere en overkoepelende totaalvisie.

De opdracht bestaat daarom uit twee luiken:
1. de uitwerking van een ontwerpgrammatica voor het Citadelpark
2. de vertaling van deze ontwerpgrammatica in één of meerdere concrete uitvoeringsprojecten (pilootproject).

In eerste instantie is nood aan een sterke en subtiele ontwerpgrammatica. We mikken hiervoor op een gerenommeerd multidisciplinair ontwerpteam dat in staat is om deze complexe stedenbouwkundige, landschappelijke en architectuur opgave aan te pakken..

De ontwerpgrammatica levert bouwstenen aan voor de inrichting van het museumpark en moet het mogelijk maken om het park op een gefaseerde en tegelijk samenhangende manier te ontwikkelen. We verwachten geen gefixeerd totaalplan, maar een strategie waaraan deelprojecten getoetst worden.

Er worden op verschillende schaalniveaus ontwerpkeuzes gemaakt. Er worden zowel op macroschaal (beleving en ruimtelijke positionering binnen het stadsweefsel), op mesoschaal (afwerking van de randen, randvoorwaarden voor de gebouwen in het park, infrastructuur en routering, beplantingsconcepten...) als op microschaal (materiaal- en kleurgebruik, vormentaal,...) uitspraken gedaan. De verschillende lagen in het park (biotisch, abiotisch, cultuurhistoriek en antropogeen) moeten voor nodige input zorgen.

De uitgewerkte ontwerpgrammatica moet vervolgens, gefaseerd vertaald worden in concrete uitvoeringsprojecten. In een tweede luik binnen deze opdracht kiest het ontwerpteam in overleg met de opdrachtgever één of meerdere logische pilootprojecten die worden uitgewerkt en gerealiseerd. Een pilootproject moet in de eerste plaats de kracht en toepasbaarheid van de ontwerpgrammatica aantonen en kan verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de resultaten van de voorgestelde ontwerpstrategie. Er kan gekozen worden om één of meerdere toegangszones in te richten, een lichtconcept uit te werken, een hoofdroute door het park te realiseren of een strategische plek (bijvoorbeeld het Museumplein) aan te pakken,...

Budget:

Deeltaak 1: ontwerpgrammatica: min. 100.000 € en max. 120.000 € excl btw 1.500.000
Deeltaak 2: uitvoering pilootprojecten: 1.500.000 € excl btw en erelonen 

Honoraria:

Deeltaak 1: ontwerpgrammatica: min. 100.000 € en max. 120.000 € excl btw
Deeltaak 2: volgens KVIV-normen, afhankelijk van opdracht en klasse
Deeltaak 3: supervisie: te onderhandelen