Prijs Wivina Demeester 2021 en onderzoek ‘Zuurstof voor de gevangenis’ in tijdschrift Ruimte

In Ruimte 52 kunt u twee bijdragen lezen over de werking van het Team Vlaams Bouwmeester. Audrey Contesse schreef als jurylid van de Prijs Wivina Demeester 2021 een artikel over de bekroonde projecten in de categorieën architectuur en masterplan. BOS+, Fris in het landschap en Terra-Therapeutica berichten over hun onderzoek naar de vergroening van gevangenissen, uitgevoerd in het kader van het Bouwmeester Label 020.

3x stedelijke transformatie

Begin oktober 2021 werden de laureaten bekendgemaakt van de jaarlijkse Prijs Wivina Demeester voor Excellent Bouwheerschap. De prijs is bedoeld voor publieke en semipublieke bouwheren die door hun aanpak en zin voor vernieuwing tonen dat ze kwaliteit vooropstellen. De aandacht van de jury ging dit jaar vooral uit naar stedelijke transformatie en naar de procesvoering achter exemplarische ruimtelijke projecten die op dat gebied het verschil maken. Bij deze editie werden daarom niet zozeer gebouwde objecten onder de loep genomen, als wel stadsdelen, wijken en bouwblokken. Welke opdrachtgevers slaagden erin de stedelijke context precies in te schatten en actuele uitdagingen aan te gaan met een juiste interventie op de juiste schaal? In dit artikel bespreekt Audrey Contesse, directeur van de het Institut Culturel d’Architecture Wallonie-Bruxelles en lid van de jury, de winnende projecten uit de categorieën masterplan en architectuur. De langere versie van de tekst, waar ook het bekroonde kunstproject aan bod komt, verschijnt later nog in een publicatie van het Team Vlaams Bouwmeester.

Zuurstof voor de gevangenis

Hoe heilzaam en troostend het effect van een groene omgeving kan zijn, hebben velen onder ons opnieuw mogen ervaren tijdens de voorbije lockdowns. Maar wat als je permanent in lockdown zit, zoals de ruim 5.000 gedetineerden in Vlaanderen? In de gevangenisomgeving zijn groene elementen vaak ver te zoeken, en dat is volgens de auteurs van dit artikel een gemiste kans. Met hun onderzoeksproject ‘Zuurstof voor de gevangenis’, waarvoor ze eind 2019 ondersteuning kregen vanuit het Bouwmeester Label, gingen natuurorganisatie BOS+, ontwerpbureau Fris in het Landschap en vzw Terra-Therapeutica op zoek naar mogelijkheden voor vergroening in Vlaamse gevangenissen. Contact met groen en natuur verhoogt immers het welzijn van gedetineerden en personeel, helpt agressie en stress in te perken, bevordert de rehabilitatie en geeft ook bijkomende winsten op vlak van biodiversiteit en klimaat. Vandaag heeft dit onderzoek geleid tot vergroeningsscans en pilootprojecten in de gevangenissen van Hasselt, Brugge en Leuven-Centraal, een dialoog met de bevoegde beleidsmakers en plannen voor vervolgtrajecten in andere – bestaande én toekomstige – inrichtingen.