Laureaat: B-architecten nv, B-juxta architecten

De studieopdracht voor de opmaak van een masterplan voor de globale restauratie en herbestemming van het Sint-Godelieveklooster in Brugge en de uitvoering van een eerste fase werd gegund aan het tijdelijk maatschap B-architecten en Juxta Architectuur, met in onderaanneming: Daidalos Peutz, Erfgoedstudio, Mar Jaen, Mouton, Omgeving Landscape.Urbanism, Studio Tuin en Wereld – a&t architecten, Sweco, TC Plus.

Binnen de beschermende muren van de Sint-Godelieveabdij werden momenten van gebed en bezinning (ora) afgewisseld met momenten van werk en inspanning (labora). Zowel arbeid als gebed vormden een wezenlijk onderdeel van het kloosterleven. Het ontwerpteam vertrekt vanuit de ambitie om deze principes van ora et labora te respecteren en te herinterpreteren, zodat de abdij niet alleen stilte, rust en geborgenheid blijft bieden, maar ook een plek wordt waar diverse activiteiten en ontmoetingen kunnen plaatsvinden.

De ontwerpers definiëren twee trajecten, ‘abdij’ en ‘slot’, die de bezoekersstromen zullen organiseren. Het abdijlogies, de werkplekken, de moestuin en andere genereuze ruimtes zullen het verhaal vertellen van het stille, besloten kloosterleven. De ambachten, zoals bakkerij en brouwerij, worden onderdeel van het abdijtraject. Zij vertellen het verhaal van de werkende gemeenschap. De verbinding van beide werelden staat centraal in het concept van het ontwerpteam. De overgang tussen het slot en de abdij, tussen ora en labora, wordt ruimtelijk vormgegeven door de hortus connectens. Terwijl de hortus conclusus het centrum vormt van het gesloten kloosterleven en uitdrukking geeft aan het sacrale, wordt de hortus connectens gedefinieerd als centrum van de abdij en als verbinding met het profane.

Een nieuw paviljoen zal de hortus connectens omarmen. Het paviljoen biedt beschutting en er kan gewerkt worden. De bezoeker maakt er kennis met de productiviteit van de site en kan hier ook het slot betreden. Het slot wordt aangevuld met een circulatiekern die het integraal toegankelijk maakt en beter inzetbaar voor de toekomst. Tegelijk blijft het zo onaangeroerd mogelijk. Voor de invulling van de tuinen geldt hetzelfde uitgangspunt. De inrichting wordt maximaal geënt op de historische structuur, waarin waterbuffering, technieken en integrale toegankelijkheid worden geïncorporeerd. De moestuin wordt conform de historische geleding aangelegd en de boomgaard wordt aangeplant met fruitbomen.

Te midden hiervan vormt de hortus connectens de verbinding tussen abdij en slot, en tussen boomgaard en moestuin. Het wordt een plek van verweving waar mensen worden samengebracht en in beweging gezet. Op die manier wordt de Sint-Godelieveabdij niet alleen een plaats van bezinning, maar ook een levendig monument dat volop gebruikt kan worden. Een plek waar tradities worden gerespecteerd, maar waar ook nieuwe tradities worden gecreëerd.