OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001 Antwerpen Zuiderdokken ©Tim Van de Velde

OO3001_luchtfoto ©GDI-Vlaanderen

OO3001_luchtfoto ©GDI-Vlaanderen

Projectomschrijving

De Gedempte Zuiderdokken vormen een unieke open ruimte in het stedelijk weefsel van Antwerpen. Bij de zuidelijke stadsuitbreiding aan het einde van de 19de eeuw werden op deze plek drie havendokken gerealiseerd ter uitbreiding van de toenmalige havenactiviteiten op de Scheldekaaien. Een kleine eeuw later, rond 1969, verplaatsten de havenactiviteiten zich noordwaarts en werden de drie dokken gedempt. Sindsdien wordt de vrijgekomen ruimte hoofdzakelijk gebruikt als gratis parkeervoorziening. Op de koppen werden sport- en spelvoorzieningen ingericht. Sinds de jaren tachtig van vorige eeuw transformeerde de wijk ‘het Zuid’ door allerhande private en publieke initiatieven stelselmatig in een aantrekkelijke wijk met een aantal belangrijke culturele attractiepolen. De publieke ruimte van de Gedempte Zuiderdokken heeft deze evolutie echter niet gevolgd.

Vandaag dient zich, met het ondergronds brengen van het huidige parkeeraanbod, een kans aan om een nieuw hoofdstuk te schrijven voor het belangrijkste plein van het Zuid. Er wordt inderdaad voorzien in de aanleg van twee ondergrondse parkings binnen de contouren van de voormalige dokken Kooldok en Steendok, respectievelijk het meest noordelijke en het meest zuidelijke van de drie oorspronkelijke dokken. Het Antwerps parkeerbedrijf GAPA zal een bestek uitschrijven voor de selectie van een private partner om beide parkings te ontwerpen, te bouwen, te financieren, te exploiteren en te onderhouden.

Het openbaar domein van de Gedempte Zuiderdokken kan dan ook volledig nieuw aangelegd worden van gevelwand tot gevelwand. De stad Antwerpen stelt ambitieuze doelstellingen voorop om het plein opnieuw een kwaliteitsvolle stedelijke invulling te geven. Het herbestemmen en heraanleggen van deze uitzonderlijke open ruimte betekent immers een enorme uitdaging, maar vooral ook een grote opportuniteit. Het ontwerp voor het nieuwe plein moet een internationaal niveau halen.

Via de Open Oproep procedure van de Vlaams Bouwmeester zoekt de stad Antwerpen een getalenteerd ontwerpteam voor de herinrichting van deze publieke ruimte. Om het ontwerp goed te integreren in het ruimtelijk weefsel moet de ontwerper  eveneens uitspraken  doen over een ruimer studiegebied, zoals de relatie tussen de Zuiderdokken en de Scheldekaaien en  de Leopold De Waelplaats. Voor deze opdracht is een multidisciplinair ontwerpteam vereist, met capaciteiten op het vlak van stedenbouw, landschapsarchitectuur, publieke ruimte en architectuur. Ook expertise en ervaring met betrekking tot uitvoeringstechnieken openbaar domein en typebestek 250 moeten in het ontwerpteam aanwezig zijn.

De opdracht wordt gevoed door een participatietraject. In de zomer van 2015 wordt via een online bevraging de mening van de bevolking gepeild. Deze zal de opdrachtformulering voor de heraanleg van de Gedempte Zuiderdokken mee bepalen. Zowel de opdrachtformulering als de integrale resultaten van de bevraging  worden meegegeven als briefing-document voor de geselecteerde ontwerpers.

De ontwerpen voor het openbaar domein en voor de ondergrondse parkings moeten maximaal op elkaar worden afgestemd. De private partner die de parkings zal realiseren, krijgt voorschriften met betrekking tot de diepte waarop de parkings moeten komen, zodat ze geen hypotheek leggen op het ontwerp van het openbaar domein. Het gekozen wedstrijdontwerp voor het openbaar domein zal als richtlijn worden meegegeven in de onderhandelingsgesprekken met de kandidaten voor de parkings. Van zodra de ontwerpers voor het openbaar domein en de private parkingbouwers gekend zijn, is een nauwe samenwerking tussen beiden vereist.

De timing en de fasering voor de aanleg van het openbaar domein hangt deels af van de timing van de realisatie van de parkings. De realisatie van het openbaar domein start ten vroegste in 2018, na oplevering van de ondergrondse parkings. De opdrachtgever zal een volledige studieopdracht gunnen aan het ontwerpteam, maar omdat de effectieve heraanleg van het openbaar domein afhankelijk is van de voortgang van de bouw van de ondergrondse parkings en van de beschikbaarheid van middelen in het stadsbudget, wordt de opdracht opgesplitst in:

  • Een schetsontwerp voor het geheel tegen een forfaitaire vergoeding (vast gedeelte)
  • Voorontwerp tot realisatie van het publieke domein, optioneel en in fasen, afhankelijk van de beschikbare middelen (voorwaardelijk gedeelte)

Antwerpen OO3001

De volledige studieopdracht voor de opmaak van het schetsontwerp (vast gedeelte) en de gefaseerde realisatie en adviesverlening (voorwaardelijke delen) voor de heraanleg van het publiek domein voor de Zuiderdokken te Antwerpen.

Status project
Geselecteerde bureaus
  • ADR architectes sarl, Georges Descombes, Tractebel Engineering nv
  • AECOM Ltd Scotland, Graeme Massie Architects, Sutherland Hussey Harris
  • Agence TER, WIT architecten bv-bvba
  • BRUT, COBE A/S
  • Inside Outside
Locatie bouwplaats

Zuiderdokken, 2000 Antwerpen
Tussen de Waalse Kaai en Vlaamse Kaai en tussen de Scheldestraat en de Van der Sweepstraat

Timing project
  • Realisatie: 1 jan 2018
Bouwheer

Stadsbestuur Antwerpen

Contactpersoon Bouwheer

Bert Claes

Contactpersoon TVB

Stijn De Vleeschouwer

Gunningswijze

Ontwerpenwedstrijd gevolgd door een onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking.

Extern jurylid

Aglaée Degros

Budget

€16.200.000 (excl. btw) (excl. ereloon)

Honorarium

6% van het geraamde investeringsbudget verdeeld over: VAST: schetsontwerp: 17% OPTIONEEL : voorontwerp: 17% - definitief ontwerp: 17% - uitvoeringsdossier: 17% - aanbestedingsprocedure: 2%, opvolging van de werken: 30%

Vergoeding ontwerpers

€15.000 excl. btw per kandidaat, 5 kandidaten

Downloads

Kandidaten 3001
Selectiebeslissing Zuiderdokken Antwerpen
De Standaard 22.09.2015