Laureaat: Karbon'

Het wedstrijdontwerp stelt geen project voor, maar is het resultaat van een aanpak rond probleemstellingen. Het is immers onmogelijk om de reflectie over de toekomst van een gebied aan te pakken zonder een uitgebreide en diepgravende beschrijving van dit gebied. Onze aanpak is er daarom eerder één van structurele aard. Dat wil zeggen dat deze gebaseerd is op de overtuiging dat de vorm van territoriale transformatie – in dit geval de uitbreiding van Stabroek – altijd het resultaat is van rationaliteiten die begrepen en uitgelicht dienen te worden. De kracht van een project wordt – volgens het team - immers niet gemeten op basis van een visie, maar eerder op haar geschiktheid of niet om zich in te schrijven in de aanwezige dynamieken en vooral om deze leesbaar en verstaanbaar te maken binnen de collectieve identiteit van de plaats. De eerstvolgende pagina’s van dit document geven een beeldverslag van deze rationaliteiten waaraan het gebied van Stabroek beantwoordt.

Dit gezegd zijnde, het leek ons, halverwege deze beschrijving, dat de moeilijkheid van de toekomstige uitbreiding van Stabroek eerder ligt in de correcte definitie en articulatie van de inzet die aan deze uitbreiding verbonden is. Het is daarom dat we voorstellen om de reflectie te structureren rond drie thema’s die als doelstelling hebben om een prospectieve en open blik te werpen op de, soms contradictorische, posities en doelstellingen van de verschillende actoren en tegelijkertijd hun bezorgdheden te integreren in een vormelijke en tijdsgebonden reflectie (fasering).

Deze drie thema’s dienen de verschillende ingenomen posities te ventileren en in beweging te brengen. De thema’s worden aangebracht als argumenten om het debat tussen de verschillende factoren op lange termijn te laten vooruitgaan, zonder op ook maar één moment de technische en vormelijke dimensie van deze wedstrijdopgave uit het oog te verliezen. We stellen hier dus een flexibel instrument voor dat de toekomst kan vormgeven.

Het laatste deel van de offerte stelt een synthese van deze drie thema’s voor, of beter gezegd een mogelijk resultaat van de uitbouw van een project rond deze drie thema’s. In stedenbouw is de stedelijke vorm iets dat slechts zelden kan beheersd worden. Daarentegen is het wel mogelijk om de lezing van een (stedelijke) omgeving te beïnvloeden, en van daaruit, de ambities en doelstellingen van deze omgeving die zich vooral vertalen in de publieke ruimte en de relaties die deze definieert, het samenleven kortom, te integreren in het collectieve bewustzijn. Dat is het uitgangspunt waarrond dit document is opgebouwd.

De drie thema’s hebben ons toegelaten om een aantal projectelementen te genereren en te preciseren: de dijk als generator van publieke ruimten, het stelsel ‘Gemeenschappelijk Stabroek, de compacte massa’s, de platen, de tussenruimten, de inschrijving van de voorzieningen in de structuur van Stabroek, de inpassing van de sociale woningen binnen deze structuur, de rol van bepaalde bestaande wegen. Dit alles bepaalt geen gebouwtypologieën, maar wel interacties, vormen van samenleven die de verschillende schalen op elkaar afstemmen door de verschillende delen van het gebied in rekening te brengen.

Het beeld van het project dat in dit document wordt meegegeven is eerder een illustratie van wat mogelijk is op basis van de gewenste interacties en stedelijke waarden. Het is een momentopname van een lopende reflectie gebaseerd op een stedelijk systeem, een wijze van project maken, en geen finaliteit op zich.

De dijk, samen met de herinterpretatie van de grachten, als overgangsruimte tussen publiek en privé genereert twee grote publieke ruimten die dienen als voorplein waarop zowel de school als een programma van publieke dienstverlening – een rustoord – op aanhaken.

Deze twee voorzieningen, vrij inplant, sluiten aan de wens tot behoud van de grote landschappelijke openingen. Het nieuwe voetbalterrein deelt in deze perceptie. Lichtjes lager ingeplant dan de wegen, wordt het terrein begrensd door treden die refereren naar de grammatica van de dijk en bij uitbreiding naar het water als onderliggende structuur van de weginfrastructuur.

Een nieuwe weg, loodrecht ingeplant op het voetbalterrein en deel uitmakend van het stelsel van ‘Gemeenschappelijk Stabroek’ verzamelt het water dat langs de longitudinale wegen wordt verzameld. Dit water wordt ten slotte opgevangen in de tussenruimten van de moestuinen en de boomgaard. Deze transversale weg verzamelt, naar het beeld van de Tichelenlaan, een reeks van verschillende gebruiken en integreert hen in een homogene opvolging waar de tussenruimten deel van uitmaken. Aan deze ruimten wordt de manège, oorspronkelijk ingeplant aan de dijk maar verplaatst naar de Kleine Molenweg, toegevoegd.

Ten slotte, op de platen, worden verschillende typologieën gecombineerd in functie van de elementen die hen omgeven. Deze combinatie articuleert de verschillende schalen, opent nieuwe transversaliteiten, verduidelijkt de stedelijke verhoudingen en bevestigt, ook door er gebruik van te maken, de landschappelijke structuren.

Stabroek OO2410

Volledige studieopdracht voor het opmaken van een ontwikkelingsplan voor het woonuitbreidingsgebied ‘Molenveld’ te Stabroek.

Status project
Genomineerden