OAG2107 Opmaak ontwikkelingsvisie Health campus Zuid, ecocampus Diepenbeek

De campus Diepenbeek is in transformatie. Tussen 2016 en 2018 werd door de provincie Limburg een masterplan ‘signaalgebied en campus Diepenbeek’ opgemaakt (ontwerper AgenceTer). De ambitie is om de campus Diepenbeek uit te bouwen tot een ecocampus die plaats biedt aan onderwijs, onderzoek en bedrijvigheid in de zorg- en bouwsector. De campus Diepenbeek is opgedeeld in verschillende deelcampussen, met elk hun eigen focus en hun eigen programma. De verschillende zones vormen wel één geheel en worden met elkaar verbonden door drie grote openbare assen, die de leesbaarheid van de campus voor de gebruikers en bezoekers aanzienlijk verbeteren (deze assen zijn nog niet ontwikkeld). Het masterplan werd in 2020 verder verfijnd door de opmaak van verschillende bijkomende studies. Dit heeft geleid tot vernieuwende inzichten op vlak van bebouwing en ontsluiting, maar ook op vlak van ontharding en waterhuishouding. 

Deze ontwikkelingsvisie voor Health campus zuid dient dieper in te gaan op hoe dit gebied gefaseerd en op een duurzame manier verder kan ontwikkelen, zowel voor wat betreft de bebouwde als de onbebouwde ruimte. Dit dient in nauw overleg met de betrokken actoren te gebeuren. De studie dient ook inzage te geven in de ontwikkelingskosten van datgene wat wordt voorgesteld. De zone waarop deze opdracht betrekking heeft, wordt afgebakend door de toekomstige nieuwe ontsluitingsweg en de bestaande Agoralaan.

Gelijktijdig met deze opdracht wordt een beeldkwaliteitsplan voor de hele campus opgemaakt. Dit beeldkwaliteitsplan zal op campus- en deelcampusniveau focussen op het creëren van een sterke identiteit door uitspraken te doen over meubilair, bewegwijzering, materiaalgebruik en verschijningsvorm van de gebouwen. Deze ontwikkelingsvisie doet uitspraken over de plaatsing van de nieuwe gebouwen binnen het plangebied, de beeldvorming naar de Universiteitslaan en de relatie tot de toegangspoort, de maximale gebouwenveloppe en concrete inrichting van de onbebouwde ruimte (op vlak van groen, verharding en waterhuishouding). Ze integreert de voorgestelde elementen uit het beeldkwaliteitsplan in het uiteindelijk ontwerp voor het afgebakende plangebied. Een regelmatige terugkoppeling met de ontwerpers van het beeldkwaliteitsplan is dan ook noodzakelijk.

Bebouwde ruimte

Het masterplan voor de hele ecocampus voorziet op deze locatie vier gebouwen: één ter hoogte van de knoop, en drie gebouwen flankerend aan de nieuwe ontsluitingsweg. Het gebouw aan de knoop zal voornamelijk worden ingevuld als parkeergebouw en zal de parkeerbehoefte van deze hele zone opvangen. Een conceptstudie voor de toegangspoort bevat al uitspraken over de gebouwinfrastructuur (beeldvorming, inrichting, functies…). Dit vormt een belangrijke inspiratiebron voor de overige drie gebouwen, die aansluiten bij de toegangspoort en op een belangrijke zichtlocatie vanaf de Universiteitslaan gelegen zijn.

Het programma voor de 3 gebouwen ligt gedeeltelijk vast en is gericht op onderzoek, onderwijs en ontwikkeling. Zowel kennisinstellingen, overheden, bedrijven en zorgorganisaties krijgen hier een plaats. We verwachten dat de ontwerpers uitspraken doen over wat er op vlak van bebouwing (inplanting, bouwhoogte,…) ruimtelijk haalbaar is op deze site rekening houdend met de kenmerken van de plek (op vlak van water, stabiliteit,…). Hierbij dient ook gekeken te worden naar realistische en gangbare maatvoering op basis van het vooropgestelde programma. Tevens dient mee nagedacht te worden over de manier waarop we flexibiliteit op vlak van in- en uitbreiding kunnen garanderen. We streven naar toekomstgerichte en duurzame gebouwen.

Het ambitieniveau voor deze gebouwen is hoog. Zij dienen qua beeldtaal de nodige coherentie uit te stralen en tegelijkertijd heeft elk gebouw ook zijn eigenheid.

Onbebouwde ruimte

We verwachten binnen deze ontwikkelingsvisie ook uitspraken over de gewenste invulling van de onbebouwde ruimte. Deze onbebouwde ruimte staat ten dienste van de gebruikers van de gebouwen, sluit aan bij de onmiddellijke context van de Health campus, en past zich op schaal van de totale campus in het geheel van de onbebouwde ruimte in.

De inrichting van de onbebouwde ruimte straalt Health & Care uit en doet concrete uitspraken over de toegangen naar de gebouwen, de integratie van paden en pleinen, het onderscheid tussen publieke en semipublieke delen, enz. We verwachten van het ontwerpteam dat er creatief nagedacht wordt over de manier waarop het publiek domein het specifieke karakter van deze deelcampus en de aanwezige zorgfuncties kan versterken (bijvoorbeeld door de integratie van een revalidatiepad). Een goed evenwicht tussen verharde en groene ruimtes is een belangrijk uitgangspunt. Waar mogelijk wordt maximaal ingezet op ontharding en vergroening. Daarnaast dient duidelijk te zijn hoe de relatie met de toekomstige campusboulevard (huidige Agoralaan) wordt gelegd en met Health campus noord. Op grotere schaal draagt de onbebouwde ruimte positief bij aan de biodiversiteit van de omgeving en versterkt ze het groenblauwe netwerk. 

Duurzame ecocampus

De ecocampus ambieert een toonbeeld van duurzaamheid te worden, zowel wat betreft de gebouwen, als wat betreft de invullingen van de onbebouwde ruimte. Bij de opmaak van de ontwikkelingsvisie dient dan ook aandacht uit te gaan naar:

• de mogelijkheden om hernieuwbare energiesystemen in bebouwde en onbebouwde ruimte te integreren
• de mogelijkheden rond natuurinclusief bouwen
• de garantie op hemelwaterneutraliteit
• de mogelijkheden op vlak van circulariteit en aanpasbaar bouwen.

Met deze opgave wenst de POM Limburg ruimtelijke en maatschappelijke meerwaarde te creëren door concrete architecturale en ruimtelijke acties, in de gebouwde context en de onbebouwde context, zowel op microniveau (Health campus zuid) als op macroniveau (ecocampus).

Het Team Vlaamse Bouwmeester begeleidt het hele project en zal deel uitmaken van het adviescomité voor de gunning van de opdracht.

De Oproep aan geïnteresseerden heeft als doel om een lijst van geïnteresseerde ontwerpteams samen te stellen. Deze lijst zal de opdrachtgever in staat stellen om een keuze te maken van aan te schrijven ontwerpteams. Aan de aanmelding zijn geen rechten of plichten verbonden, noch voor de indiener, noch voor de opdrachtgever. De aanmeldingen zijn louter voor intern gebruik bij de opdrachtgever en het Team Vlaams Bouwmeester. De aanmeldingen zullen nergens bekendgemaakt worden.