Anri Sala 'No Window No Cry' en 'Another Solo in the Doldrums', 2014

De Frans-Albanese kunstenaar Anri Sala realiseerde eind 2014 in opdracht van het Team Vlaams Bouwmeester twee werken voor het Atelier Bouwmeester: No Window No Cry (Alexis et Philippe Dumont, Galerie Ravenstein) en Another Solo in the Doldrums. Het eerste werk is onderdeel van een reeks: naargelang van de plek en context waar het werk geïnstalleerd wordt, verschijn(t)(en) in de titel de na(a)men van de betrokken architect(en) en de naam van het gebouw: zo realiseerde Sala onder meer in 2011 No Window no Cry(Le Corbusier, Maison-atelier Lipschitz, Boulogne) en, in het kader van zijn tentoonstelling in Beaubourg in 2012, No Window No Cry (Renzo Piano & Richard Rogers, Centre Pompidou, Paris). Het werk heeft telkens de gedaante van een ingreep in een raam, in dit geval een van de vitrines van het Atelier. De ruit wordt van een ‘uitstulping’ voorzien waarin een klein, met de hand aan te zwengelen draaiorgeltje (type muziekdoos) door de bezoeker kan worden bediend. De muziek is in dit geval niet alleen hoorbaar voor de ‘vertolker’, ze wordt via luidsprekers ook buiten het Atelier in de galerij ten gehore gebracht. De bubbel in de ruit fungeert intussen als een vervormende lens met zicht op de Ravensteinrotonde.

Wie bij het draaien van het hendeltje het ‘juiste’ tempo benadert, herkent in het wijsje de song ‘Should I stay or should I go’ van punkband The Clash uit de vroege jaren ’80. Sala is geïnteresseerd in het begrip ‘versie’: niet alleen speelt elke bezoeker als vertolker zijn eigen versie van dit ogenschijnlijk zo simpele refrein; de locatie, met zijn eigen akoestiek, resonantie en structuur, definieert mee elke nieuwe versie van de installatie. De song van The Clash is overigens een weerkerend motief in Sala’s recente oeuvre, meer bepaald in zijn films Le Clash (2010) en Tlatelolco Clash (2011). Ook in deze werken, waar de melodie onder meer wordt gespeeld op een ouderwets draaiorgel met ponskaarten, onderzoekt hij het spel van relaties tussen het individu, de machine de handeling en de ruimtelijke context.

Another Solo in the Doldrums, 2014 bestaat uit een kleine trom waarvan de sticks automatisch in beweging komen door onhoorbare trillingen uit een ingebouwde luidspreker. Ook deze score wordt via boxen uit het Atelier naar buiten geloodst. Terwijl wij als toeschouwer niet horen wat de trommelstokken ‘horen’, zien we wel hoe zij erop reageren en kunnen we luisteren naar hun respons. Met de term ‘doldrums’ zinspeelt de titel onder meer op het zogeheten equatoriaal stiltegebied, een continu thermisch lagedrukgebied in de omgeving van de evenaar, dat in de tijd van de handelsvaart met zeilschepen uiterst hinderlijk was. Ook op het doldrum-concept maakte Sala tal van variaties, waarbij onder meer de geluidsopname die wordt omgezet in onhoorbaar lage frequenties, kan variëren.

Anri Sala (Tirana, 1974) verwierf bekendheid met films waarin hij vanuit zijn persoonlijke geschiedenis reflecteert over de sociale en politieke veranderingen in zijn geboorteland Albanië. In recente tentoonstellingen combineert hij in cycli vertoonde films met sculpturale ingrepen en live geluidsperformances. Anri Sala nam deel aan Documenta 13 (2012) en representeerde Frankrijk op de Biënnale van Venetië in 2013. In november jl. ontving hij de 2014 VINCENT AWARD in Den Haag. In de installatie die hij bij die gelegenheid toonde in het Haags Gemeentemuseum, werd een Doldrum gecombineerdmet de films Le Clash en Tlatelolco Clash. Anri Sala woont en werkt in Parijs. 

Anri Sala ©Tim Van de Velde

Anri Sala - ©Tim Van de Velde

Anri Sala ©Tim Van de Velde

Anri Sala ©Tim Van de Velde