Zuurstof voor de gevangenis SmallTalk 41

Het heilzame en troostende effect van een groene omgeving hebben velen onder ons tijdens de voorbije lockdowns dankbaar mogen ondervinden. Maar wat als je permanent in lockdown zit, zoals de ruim 10.000 gedetineerden in ons land? Hoe kan een kwalitatieve vergroening van penitentiaire centra het welzijn van gedetineerden en personeel verbeteren, agressie en recidives inperken en tegelijk bijdragen aan klimaatadaptatie en lokale biodiversiteit? Op donderdag 1 april presenteren natuurorganisatie BOS+, ontwerpbureau Fris in het Landschap, en vzw Terra Therapeutica de resultaten van het Bouwmeester Label ‘Zuurstof voor de gevangenis’.  

Tijdens dit online event werpen we een blik achter de muren, en buigen we ons over de aandachtspunten, good practices en ambities voor een groenere, gezondere en stimulerende gevangenisomgeving binnen de Vlaamse detentie.

Het gros van onze gevangenissen werd gebouwd naar het 19de -eeuwse Ducpétiaux-model: stervormige gebouwen gericht op controle en efficiëntie, met veel verharding en beton. Groen is er weinig of niet aanwezig, en hoogstens in de vorm van kort gemaaide gazons. In de overtuiging dat dit beter kan, ging het projectteam op zoek naar (verloren) tradities en inspirerende voorbeelden uit binnen- en buitenland. De onderzoekers gingen ook te rade bij andere sectoren waar natuur en zorg al langer hand in hand gaan. Ze gingen in gesprek met, en vonden medestanders bij heel wat gevangenispersoneel, directies en beleidsmakers. Samen werden ‘vergroeningsscans’ uitgevoerd in drie geselecteerde gevangenissen. Deze scans tonen kansen voor een ambitieuze herinrichting van de volledige buitenruimte; een alternatief toekomstbeeld voor de Vlaamse gevangenis.

Naast een presentatie van de lessen en resultaten uit het gelopen traject, krijgen we een getuigenis uit Leuven, waar enkele jaren geleden al de eerste groene gevangenistuin werd aangelegd voor en door gedetineerden, en vanuit Hasselt, waar de bezoekerstuin de komende jaren een nieuwe, natuurlijke invulling krijgt. Zo blikken we meteen ook vooruit, naar de plannen en kansen die de onderzoekers zien voor groen en detentie in de toekomst. Naast Hasselt worden vandaag pilootprojecten opgestart in de penitentiaire inrichtingen van Brugge, Oudenaarde en Leuven-Centraal, en ook bij het beleid vindt het thema stilaan ingang.

Deze SmallTalk was online te volgen via Teams op donderdag 1 april 2021 van 16u tot 17.30u.

Bekijk de video op groot formaat

Download de presentatie