Verkennend onderzoek

Vanuit de gedeelde ambitie om de publieke ruimte in woonbuurten kwaliteitsvoller in te richten, lanceerden het Team Vlaams Bouwmeester en Fietsberaad Vlaanderen in 2019 het concept Leefbuurten. Leefbuurten zijn levendige, klimaatrobuuste en autoluwe buurten waar het aangenaam wandelen, fietsen én wonen is. De inrichting van het publieke domein in Leefbuurten draagt bij aan de evolutie naar veilige, gezonde, sociale en duurzame gemeenten door de verkeersfunctie te overstijgen en ruimte te bieden voor de vele noden en claims waar onze straten het voorwerp van zijn. Het zijn aangename verblijfsplekken op maat van jong en oud. De inrichting ervan biedt ruimte voor ontmoeting en activiteit, natuur en groen, water en bomen die de zomerse hitte en droogte kunnen temperen, gezonde lucht en stille plekken. Fietsen en wandelen zijn er vanzelfsprekend. De auto is er niet dominant aanwezig.

In een eerste verkennend onderzoek, voorafgaand aan de projectoproep Leefbuurten, schetsten we de uitdagingen en kansen om van een gewone wijk een Leefbuurt te maken, door ingrepen in de publieke ruimte. Met ondersteuning van Artgineering en de Vrije Universiteit Brussel gingen we op zoek naar inspirerende voorbeelden, concrete bouwstenen voor de aanpak én heldere ontwerpprincipes. In dit onderzoek stonden de volgende vragen centraal: Hoe kunnen we beter inzicht geven in de positieve effecten van soms gecontesteerde ingrepen? Wat is nodig om bewoners mee te krijgen? Kan dat door als beleidsmaker of adviseur duidelijk te zijn over het waarom? Kunnen inspirerende voorbeelden helpen om een Leefbuurt te realiseren? De resultaten werden gebundeld in een inspirerende brochure.