Leefbuurt 02 Halle: Don Bosco

Woonwijk tussen Pajottenland en stad

De stad Halle is gelegen in het zuidwesten van de provincie Vlaams-Brabant, op de grens tussen Vlaanderen en Wallonië in de Groene Gordel rond Brussel, en telt ca 40.000 inwoners.

Het gemeentebestuur stelt het vergroenen en verduurzamen van het openbaar domein als een van de meest prioritaire beleidsdoelstellingen voor de huidige legislatuur. Met de verbetering van de publieke ruimte wil het bestuur inzetten op een leefbare en beleefbare stad: groen zorgt voor klimaat- en gezondheidsvoordelen, maar ook voor meer sociale cohesie. Daarnaast staat ook de transitie naar een meer duurzame en integrale mobiliteit, uitgaande van het STOP-principe, hoog op de agenda. Met onder meer de deelname aan het project Leefbuurten wil de stad deze doelstellingen realiseren. 

In Halle kadert het project Leefbuurten in een overkoepeld traject Klimaatwijken, een initiatief van Stad Halle, Regionaal Landschap Pajottenland en Zennevallei, Plan Boommarter en de Provincie Vlaams-Brabant. Klimaatwijken zet in op zowel het publieke, het semipublieke als het private terrein en ging in 2020 van start in twee wijken: Don-Bosco en Nieuw-Rodenem. Klimaatwijken hanteert een bottom-upmethode. Van bij de start wordt met bewoners en andere stakeholders samengewerkt om de wijk van de toekomst te dromen. Met de ondersteuning van Leefbuurten willen we in de wijk Don Bosco een versnelling hoger schakelen voor wat betreft de publieke ruimte. Met de ervaring uit deze wijk zal een systematische transitie naar een klimaatrobuuste stad worden gevoed.

De wijk Don Bosco ligt aan de westzijde van de stad, tussen de waardevolle groenstructuur Pajottenland en het stadscentrum. De wijk vertoont een heterogeen karakter. Enkele straten worden gekenmerkt door vrijstaande of halfopen bebouwing met voortuinen en garages. Daarnaast vind je er ook smalle stadsstraten met rijwoningen waar het openbaar domein gedomineerd wordt door geparkeerde wagens. Kenmerkend is de aanwezigheid van twee grote scholen die de ruime regio bedienen: Don Bosco en het Koninklijk Atheneum met respectievelijk 2500 en 1500 leerlingen. Deze brengen indrukwekkende verkeersstromen teweeg voor en na schooltijd.

De wijk ligt op wandel- en fietsafstand van het centrum van Halle. Voorzieningen zoals winkels en diensten, ontspanning, sport, cultuur, gezondheid en zorg zijn alle bereikbaar te voet of met de fiets. Ondanks het feit dat de buurt dus alle potenties heeft om zich te ontwikkelen tot een 15-minutenwijk, ligt de focus van de weggebruiker op de auto. De gewestweg N6 vormt een belangrijke barrière voor actieve weggebruikers. Het openbaar domein is er ingericht op maat van de auto met een overmaat aan verharding en een gebrek aan groen. Hierdoor speelt de Don Boscowijk ook een belangrijke rol in de waterproblematiek van het lager gelegen centrum. Overstromingen hebben al meermaals plaatsgevonden. Het vergroten van de opvangcapaciteit van hemelwater in de wijk zelf is dan ook een belangrijk doel in deze Leefbuurt. In de Jean Jacminstraat zijn reeds op korte termijn rioleringswerkzaamheden gepland die moeten bijdragen aan een opwaartse buffering.

Het gemeentebestuur zoekt een multidisciplinair ontwerpteam voor de opmaak van een ambitieuze ruimtelijke toekomstvisie voor de wijk, waarin al deze uitdagingen op een integrale manier benaderd worden. Omdat de huidige verkeerscirculatie een onevenwicht creëert in de publieke ruimte is een mobiliteitsstudie daarbij noodzakelijk. Een goede bereikbaarheid van de wijk staat voor veilige routes van woning naar school, van woning naar station en van woning naar centrum. Het weren van sluipverkeer in de wijk moet bijdragen aan de realisatie van autoluwe woonstraten waar enkel bestemmingsverkeer welkom is. Het is tegelijk de bedoeling de bussen uit de wijk te weren. Op die manier kunnen de inrichting en het gebruik van de publieke ruimte er vanuit de voetganger of fietser benaderd worden. Ook de schoolomgevingen moeten veiliger en leesbaarder worden. Deze toekomstvisie met mobiliteitsstudie zal de drager vormen van alle toekomstige ontwikkelingen in de wijk.

De opdracht omvat tevens een eerste concrete uitvoering van deze toekomstvisie. Een of enkele strategische eerste uitvoeringsprojecten kunnen op korte termijn als katalysator worden ingezet voor de transformatie van de gehele wijk. Daarbij wordt gedacht aan een herinrichting van de Astridlaan en het kruispunt met de Cypriaan Verhavertstraat, al dient de studie uit te wijzen welke eerste ingrepen de grootste vruchten afwerpen.

Het overkoepelend project Klimaatwijken loopt in nauwe samenwerking met externe partner GroenLAB, die instaat voor het participatie- en communicatietraject. Dit proces, dat zich momenteel in de ‘droomfase’ bevindt, zal voor de wijk Don Bosco, middels proefopstellingen, voeding geven aan de toekomstvisie voor de publieke ruimte. Van het aangestelde ontwerpteam wordt een ondersteunende rol verwacht. De afstemming met het lopende wegenis- en rioleringsproject in de Jean Jacminstraat maakt ook deel uit van de opdracht.

Het Team Vlaamse Bouwmeester begeleidt het hele project en zal samen met de externe deskundigen (mobiliteit, landschap en participatie) deel uitmaken van het adviescomité voor de gunning van de opdracht. Na de gunning zal het ontwerpteam de gemeente verder ondersteunen bij de uitvoering van het project. De projectregisseur en de experten zetten de kwaliteitsbewaking verder in de vorm van een adviesverlenende rol. In deze fase zal ook de Stuurgroep Leefbuurten nog een aantal keer samenkomen om de uitvoering op te volgen in functie van het Leertraject.